“Fake bill” chuyển khoản từ thiện - Hành vi đáng xấu hổ, có thể bị xử lý hình sự

Vừa qua, bên cạnh nhiều chuyến hàng, vật dụng cứu trợ được vận chuyển tới tận nơi các vùng bị ảnh hưởng nặng nề bởi bão lũ, thì nhiều người đã thực hiện ủng hộ bằng tiền thông qua hình thức chuyển khoản tới Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp.

Để người dân ủng hộ tới đúng địa chỉ, Ban Cứu trợ Trung ương - Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã công khai thông tin số tài khoản và các đầu mối tiếp nhận ủng hộ.

Lời kêu gọi và cuộc vận động đã nhận được rất nhiều sự ủng hộ từ các tổ chức, cá nhân từ mọi miền Tổ quốc, với tấm lòng và sự sẻ chia sâu sắc, đã chuyển tiền ủng hộ với những lời nhắn hướng về miền Bắc thân thương. Nhiều hình ảnh chụp màn hình giao dịch chuyển khoản thành công từ các cá nhân, tổ chức được chính chủ đăng tải với mục đích lan toả tinh thần tương thân tương ái, sự đồng cảm, sẻ chia khó khăn với đồng bào bằng hành động thiết thực.

Chiều tối ngày 12/9, để công khai và minh bạch, Ban Cứu trợ Trung ương - Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã đăng tải công khai thống kê số tiền ủng hộ qua số tài khoản Vietcombank từ 1/9 - 10/9/2024 với 12.028 trang, hiển thị đầy đủ thông tin giao dịch chuyển khoản nhận được. Từ đây, nhiều câu chuyện dở khóc dở cười được cư dân mạng chỉ ra.

Bên cạnh rất nhiều tấm lòng vàng âm thầm ủng hộ với số tiền rất lớn, từ hàng chục triệu đến hàng tỉ đồng thì lại có rất nhiều giao dịch bị “soi” ra là không đúng với những gì đã “khoe”. 

Nhiều giao dịch được tra cứu ra với số tiền ủng hộ từ 2000đ, 4000đ, 10.000đ…với nội dung “tập thể” ủng hộ; một cựu VĐV thể dục dụng cụ đăng tải giao dịch chuyển số tiền lên tới 9 con số nhưng sao kê hiển thị 500.000đ; một người dùng tiktok đăng tải giao dịch chuyển 100.000.000đ nhưng sao kê chỉ thấy 10.000đ; một người dùng mạng xã hội đăng tải hình ảnh chuyển thành công 200.000.000đ tới tài khoản “Mat troi To quoc VN - Ban Cuu tro TW”...

Dẫu biết đã ủng hộ thì bao nhiêu cũng là quý, nhưng việc đăng tải thông tin giao dịch hàng trăm triệu, hàng tỉ đồng nhưng thực chất lại chỉ chuyển khoản ủng hộ vài trăm nghìn đồng, thậm chí có vài nghìn đồng lại là câu chuyện thật đáng xấu hổ. Thậm chí, được đánh giá còn không bằng những “cháu nhỏ” - dù chỉ chuyển khoản vài chục nghìn nhưng lời nhắn thì lại vô cùng thật tâm muốn đóng góp sẻ chia. 

Ngoài gặp phải những chỉ trích của dư luận, tự làm xấu đi uy tín và danh dự của chính mình, thì những người “của ít lòng vòng” này còn có thể bị xử lý hình sự.

Theo quy định, tại Điểm a Khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP ngày 03/2/2020 của Chín phủ thì hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân sẽ bị phạt vi phạm hành chính từ 05 - 10 triệu đồng.

Hành vi chiếm đoạt tiền từ thiện còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015.

Trong trường hợp kêu gọi quyên góp tiền từ thiện, hành vi chiếm đoạt tài sản có thể là hành vi không thực hiện đúng cam kết ban đầu, cũng không trả lại số tiền đã quyên góp bằng các thủ đoạn gian dối như: rút bớt tài sản, giả mạo bằng chứng từ. Người phạm tội có thể bị phạt tù đến 12 năm. Ngoài ra, người phạm tội có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.