Việc kiểm định khí thải xe máy tại Thủ đô: Cần có lộ trình và được nhân rộng trên nhiều địa bàn

Từ 2024-2025, Hà Nội sẽ tổ chức thí điểm kiểm định hàng năm với xe máy từ 5 năm sử dụng trở lên và có thể nghiên cứu dán tem để phân biệt. Giai đoạn này, Hà Nội cũng dự kiến áp dụng phân vùng khu vực theo tiêu chuẩn khí thải.

Sau giai đoạn thí điểm, kể từ năm 2026, thành phố yêu cầu xe gắn máy có thời hạn sử dụng 3-5 năm phải kiểm định khí thải định kỳ và hạn chế các xe không đạt tiêu chuẩn khí tại khu vực được phân vùng.

Cùng với đó, Hà Nội dự kiến xây dựng hệ thống kiểm soát khí thải xe máy bao gồm 170 trạm kiểm định cố định và lưu động; đầu tư hệ thống camera để phát hiện xe xả khói đen hoặc sử dụng camera giao thông hiện có.

Với những xe không đạt tiêu chuẩn khí thải, cũ nát, Hà Nội dự kiến có chính sách hỗ trợ chủ xe để chuyển phương tiện không đạt tiêu chuẩn về khí thải hoặc chuyển đổi về sinh kế. Ngân sách cho việc này lấy từ các nguồn ngân sách của thành phố, xã hội hóa hoặc có sự hỗ trợ của doanh nghiệp.

Theo kết quả khảo sát của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội với trên 3.800 chủ xe máy trên địa bàn cho thấy, 86% chủ xe máy ủng hộ chính sách kiểm soát khí thải đối với mô tô, xe gắn máy cũ. Mức phí kiểm tra khí thải được nhiều người đồng thuận từ 30.000 đến 50.000 đồng/lần với tần suất một lần/năm. Khoảng 29% người dân cho biết sẽ đưa xe máy cũ, thải bỏ tới các điểm thu hồi theo quy định. 

Tuy nhiên, từ ngày 12/11/2021 đến tháng 3/2022, chỉ có 4 xe máy được người dân đồng ý thải bỏ và nhận hỗ trợ đổi xe máy mới.

Thực tế hiện nay, không khó để bắt gặp những xe máy đã cũ nát, trơ khung, không đảm bảo các quy chuẩn về an toàn kỹ thuật vẫn được người dân tận dụng để chở vật liệu xây dựng, chở nước đóng bình,... trên nhiều tuyến phố tại Thủ đô. Không những vậy, những chiếc xe máy này còn tiềm ẩn các nguy cơ gây ô nhiễm cả về không khí và tiếng ồn.

Việc các cơ quan quản lý tổ chức kiểm định khí thải xe máy hàng năm cũng là một trong những nỗ lực nhằm giảm thiểu tác động xấu tới môi trường, khắc phục hậu quả của ô nhiễm không khí, nâng cao chất lượng cuộc sống, không làm phát sinh chi phí từ việc tiết kiệm nhiên liệu, tạo việc làm cho người lao động từ hoạt động kiểm tra và bảo dưỡng xe máy.