Trên mảnh đất Cẩm Bình hôm nay, những con đường bê tông thẳng tắp, những xóm làng nhộn nhịp đã hé lộ sức sống mới của một vùng quê đang vươn mình sau ngày sáp nhập. Từ miền thuần nông, Cẩm Bình nay trở thành điểm kết nối phía Bắc trung tâm Hà Tĩnh, nơi nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ cùng phát triển.
Dẫu hòa vào nhịp sống mới, vùng quê này vẫn giữ cho mình chiều sâu văn hóa, với truyền thống hiếu học, cần cù, yêu nước được truyền nối qua bao thế hệ. Đền thờ Thái úy Tô Hiến Thành tại thôn Bình Luật - di tích lịch sử cấp tỉnh, là dấu son trong dòng chảy văn hóa của địa phương. Cũng từ cội nguồn ấy, việc dựng xây và gìn giữ nếp nhà thờ tự của các dòng họ càng trở nên thiêng liêng, gắn kết bao lớp con cháu hôm nay và mai sau.
Được khởi công từ ngày 16 tháng Giêng năm Ất Tỵ (13/2/2025), nhà thờ Chi thứ 5 – Họ Đại tôn Nguyễn Xuân đã được dựng nên bằng quyết tâm và sự đồng lòng của toàn thể con cháu. Công trình kịp hoàn thành trước mùa mưa bão, để vào dịp Rằm tháng Bảy, con cháu sum họp tổ chức lễ khánh thành trong ý nghĩa trọn vẹn, báo hiếu tổ tiên, tri ân công đức các bậc tiền nhân.
Lễ khánh thành diễn ra trang nghiêm, với sự hiện diện của ông Nguyễn Xuân Thược – Trưởng họ Đại tôn, các bậc cao niên cùng đông đảo con cháu từ khắp mọi miền trở về, làm nên bầu không khí đầm ấm, thắm đượm tình thân và đạo nghĩa.
Trong diễn văn tại buổi lễ, ông Nguyễn Xuân Huy, đại diện Chi thứ 5 đã ôn lại truyền thống dòng họ với 5 chi, hằng năm đều cúng giỗ tại nhà thờ Đại tôn và duy trì việc thờ cúng riêng. Với Chi thứ 5, gốc gác từ Cao Tằng Tổ Khảo Nguyễn Xuân Trù – một bậc khoa bảng đỗ Tú tài, đến nay đã nối dõi qua 10 thế hệ.
Từ năm 2005, nhà thờ Chi thứ 5 được dựng làm điểm tựa tâm linh cho con cháu. Song trước sự khắc nghiệt của thời gian, công trình dần xuống cấp. Bởi vậy, 13 anh em hàng thứ 7 – cháu Hiển Tổ Khảo Nguyễn Xuân Trăn, do ông Nguyễn Xuân Trứ, Trưởng Chi, đứng đầu đã thống nhất khởi dựng lại. Sau hơn 6 tháng thi công, ngôi nhà thờ mới hiện lên khang trang với cổng tam quan uy nghi, đường nét tinh xảo, vừa làm ấm lòng tổ tiên, vừa đem lại niềm tự hào cho muôn đời hậu duệ.
Để có được ngôi nhà thờ khang trang hôm nay là công sức chung của toàn thể con cháu, trong đó có nhiều đóng góp lớn lao từ những người con xa quê thành đạt. Tiêu biểu như gia đình ông Nguyễn Xuân Hoàng tại TP. HCM ủng hộ 2 tỷ đồng; gia đình ông Nguyễn Xuân Phúc ở TP. HCM đóng góp 1,05 tỷ đồng; bà Nguyễn Thị Yến ở TP. HCM hỗ trợ 200 triệu đồng, cùng nhiều con cháu khác đồng lòng góp sức. Tất cả đều được khắc ghi trang trọng trên bảng Lưu danh công đức tại nhà thờ.
Không chỉ là chốn linh thiêng thờ tự, nhà thờ Chi thứ 5 còn là mái ấm tinh thần, nơi con cháu sum vầy giỗ Tết, tri ân tiền nhân và gửi gắm khát vọng phúc ấm dài lâu. Nơi đây lưu giữ gia phả, khắc ghi bản sắc dòng họ để các thế hệ tiếp bước. Từ mái nhà thờ ở làng Bình Vinh, dòng chảy tâm linh của họ Nguyễn Xuân hòa cùng mạch nguồn dân tộc, góp thêm sức mạnh để quê hương đất nước vững vàng trong thời kỳ chuyển mình hôm nay.
