Đến làng nghề làm hương, chúng tôi chứng kiến không khí tất bật của làng nghề. Trên các ngõ xóm, khắp các sân vườn của từng nhà đều tràn ngập màu vàng, màu đỏ của hương phơi cùng hương thơm thanh mát của thảo mộc. Đó chính là nét đặc trưng riêng biệt của làng Cao Thôn.
 |
Trên các ngõ xóm, khắp các sân vườn của từng nhà đều tràn ngập màu vàng, màu đỏ của hương phơi. |
Hương ở làng Cao Thôn làm ra có 3 loại chính đó là hương nén, hương trầm và kỳ công, tốn kém nhiều công đoạn nhất đó là hương vòng.
Đến với xưởng sản xuất Hương Thế Hưng, một trong những cơ sở có bề dày truyền thống làm hương lâu năm của làng, chúng tôi được tận mắt chứng kiến các công đoạn, quy trình để tạo ra một sản phẩm hương thơm thôn Cao.
Các loại thảo mộc và vị thuốc bắc là nguyên liệu chính để làm hương. Chính vì vậy mà khi thăm một nén hương thôn Cao, hương có mùi thơm dễ chịu, man mát.
Sau khi nguyên liệu cho vào máy để xay mịn thành bột, bột hương được mang ra chế biến và tạo thành sản phẩm, mỗi một loại hương thì có các công đoạn và cách làm khác. Đối với hương vòng thì đòi hỏi người thợ phải làm thủ công, bột hương sau khi được cho vào máy ép thành sợi hương dài, những người thợ tay nhanh thoăn thoắt chốc lát đã biến những sợi hương dài thành vòng tròn. Còn hương nén người thợ sẽ dùng tăm hương được nhuộm màu ở chân, trước kia chưa có máy móc việc hương được làm hoàn toàn bằng thủ công, còn ngày nay người thợ đã có máy móc hiện đại, nâng cao năng suất lao động.
 |
Ngày nay người thợ đã có máy móc hiện đại hỗ trợ, nâng cao năng suất lao động |
Sau khi hương được làm xong thì những chiếc giá tre trở thành công cụ đắc lực không thể thiếu đối với người dân thôn Cao trong việc phơi hương. Để có một cây hương chất lượng thì công đoạn phơi sấy hương là rất quan trọng, vòng hương, nén hương đều phải được phơi và bảo quản khô ráo, điều này đòi hỏi vấn đề thời tiết là rất quan trọng đối với người thợ làm hương.
Trải qua hàng trăm năm, bao thăng trầm và biến cố của lịch sử, đến nay hương xạ của Cao Thôn vẫn giữ được nét đặc trưng riêng biệt không nơi nào có được. Người dân Cao Thôn không thể dấu được niềm tự hào của mình vì nhờ có nghề truyền thống của tổ tiên để lại, mà đời sống kinh tế của người dân ngày càng ổn định và đi lên.
 |
Người dân Cao Thôn không thể giấu được niềm tự hào của mình vì nhờ có nghề truyền thống của tổ tiên để lại, mà đời sống kinh tế của người dân ngày càng ổn định và đi lên |
Làng Cao Thôn là cái nôi văn hóa góp phần gìn giữ và bảo vệ tín ngưỡng tâm linh của người Việt, chính vì vậy mà người dân thôn Cao quyết tâm gìn giữ và phát triển nghề không bao giờ nghĩ tới chuyện bỏ nghề. Hy vọng làng nghề hương xạ Cao Thôn sẽ luôn tồn tại, phát triển tiếp tục là nơi gìn giữ nét đẹp của dân tộc đến mãi về sau.
