Tư Khánh Cổ Tự được dân gian quen gọi là chùa Cả, chùa Đông Ngạc, hoặc chùa Vẽ. Chùa được xây dựng ít nhất cũng từ thời Lê Trung Hưng. Tấm bia trong chùa soạn khắc vào đời vua Lê Thần Tông (1653—1662) có ghi rõ tên ông Nguyễn Phúc Ninh và bà Trần Thị Ngọc Luân được dân làng thờ hậu vì đã đóng góp tiền, ruộng và hưng công tu sửa ngôi chùa này. Chùa thuộc hệ phái Bắc tông, tuy nhiên ngoài thờ Phật còn có thờ Mẫu theo tín ngưỡng dân gian Việt Nam.
Vào những năm kháng chiến chống Pháp, phường Đông Ngạc là cơ sở y tế cứu chữa thương binh trong trận chiến bảo vệ Hà Nội năm 1946 và đã nuôi giấu nhiều cán bộ. Chùa Tư Khánh là một trong những ngôi chùa cổ kính còn tồn tại, cũng là ngôi chùa duy nhất ở Hà Nội được tặng danh hiệu "Toàn gia kháng chiến" trong cuộc kháng chiến chống Pháp (1946-1954).
 |
Chùa Vẽ nhìn từ trên cao. |
Trải qua mấy trăm năm, Tư Khánh Cổ Tự đã được trùng tu nhiều lần, gần đây nhất là vào đầu thiên niên kỷ thứ ba. Dáng dấp ngôi chùa ngày nay từ cổng tam quan đến hậu đường nhìn chung đều mang phong cách nghệ thuật kiến trúc của thế kỷ 18-19. Trải qua bao sóng gió thăng trầm của lịch sử, tất cả vẫn hiên ngang thách thức thời gian. Từng cột gỗ, hoành phi câu đối vẫn không hề phai mờ.
 |
Trải qua bao sóng gió thăng trầm của lịch sử, tất cả vẫn hiên ngang thách thức thời gian |
Chùa đã được Bộ Văn hóa—Thông tin xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa quốc gia vào ngày 16-12-1993.
