Chính quyền và nhân dân phường Tây Tựu chung tay làm đẹp sông Pheo, chuẩn bị cho ngày hội lớn

Hàng năm, cứ mỗi độ tháng ba về, người dân Tây Tựu lại náo nức chuẩn bị cho ngày lễ hội. Hội bơi Đăm diễn ra từ mùng 9-11/3 Âm lịch hàng năm, gắn liền với di tích miếu Tây Đam, đình Đăm và đình Trung Tựu. 

Trước khi lễ hội diễn ra, một số hoạt động như hạ thuyền để tu sửa và tuyển trai bơi cũng đã được diễn ra với không khí hân hoan, phấn khởi. Các trai bơi ở mỗi miền đều có chung một mục đích phục vụ bà con làng Đăm. Năm 2025, sau 7 năm thì lễ hội truyền thống bơi Đăm mới được tổ chức, chính vì thế không khí hiện tại ở làng Đăm đã rất náo nhiệt.

Còn khoảng hơn 1 tuần lễ nữa là lễ Hạ thủy sẽ được diễn ra. Thường thì lễ Hạ thủy sẽ được tổ chức cách lễ hội chính thức khoảng 1 tháng nhằm mục đích tập luyện cho các trai bơi trước khi vào thi đấu.

Để lễ Hạ thủy cũng như lễ hội bơi Đăm được diễn ra một cách văn minh và suôn sẻ nhất trong vài ngày qua, chính quyền và một số mạnh thường quân của phường Tây Tựu cũng đã đã thuê đội ngũ vệ sinh, cải tạo lòng sông Pheo.

Một mạnh thường quân chia sẻ với Người đưa tin TV rằng tất cả những hoạt động này chúng tôi đều làm với mục đích ủng hộ nhà Thánh, ủng hộ lễ hội với mong muốn góp một chút công sức nhỏ hướng tới một lễ hội an toàn, văn minh, xứng đáng với lễ hội được Nhà nước công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Hội bơi Đăm diễn ra tại nhánh của sông Nhuệ hay còn gọi là khúc sông Thủy Giang (Sông Pheo) dài gần 1km, rộng chừng trăm mét. Theo các cụ cao niên trong làng lễ hội có 6 thuyền tham gia, được đánh số chia đều cho 3 thôn. Thuyền thôn Thượng gắn đầu Hạc; thuyền thôn Trung gắn đầu Rồng; thuyền thôn Hạ đầu Ly. Ngoài ra còn có thêm một thuyền thứ 7 gọi là thuyền Quan làm nhiệm vụ giám sát cuộc đua. Thuyền giải nhất vinh dự được chở ngai Thánh từ Thủy tọa về miếu Thượng. Đến với hội bơi Đăm, du khách còn hiểu thêm về truyền thuyết dân gian gắn với lịch sử đấu tranh của dân tộc, về một hội bơi chải mang tinh thần thượng võ, quyết liệt như một buổi luyện quân với những kỹ năng điêu luyện như cách búng thuyền, dóc thuyền, lạng thuyền, vuốt góc…

Các cụ cao niên trong làng kể lại thì hội làng Đăm có từ những năm 60 sau khởi nghĩa Hai Bà Trưng thất bại. Thời đó nơi đây là một vùng hoạt động quan trọng của nghĩa quân Hai Bà Trưng, được Thánh Bạch Hạc Tam Giang hiển linh phù trợ. Trước đây, năm nào được mùa thì dân làng tổ chức lễ hội lớn và kéo dài trong suốt 5 ngày. Theo các cụ cao tuổi cho biết, hội được tổ chức lần cuối vào năm 1940. Trong suốt thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp đến năm 1994 làng không tổ chức hội nhưng có 4 lần khôi phục hội bơi: Lần đầu tiên vào năm 1955 là khi mừng kháng chiến chống Pháp thắng lợi và nhằm khuấy động phong trào xây dựng đời sống mới, chế độ mới; Lần thứ 2 là vào năm 1957; Lần thứ 3 vào năm 1973 là khi đón quốc trưởng Campuchia sang thăm nước ta; Lần thứ 4 bơi tại hồ Hoàn Kiếm là năm 1974 nhân dịp kỷ niệm 20 năm giải phóng thủ đô. 

Đến năm 1994, theo xu thế phục hồi những giá trị văn hóa truyền thống của cả xã hội thì hội được khôi phục lại và tổ chức lại một cách công phu và trang trọng. Vào những năm hội chính, dân làng tổ chức rước kiệu, bơi thuyền, đấu vật, đánh cờ người, thả chim bồ câu…Vào những năm hội lệ chỉ tiến hành tế lễ ở đình, miếu và tổ chức một số trò chơi dân gian như: đập niêu đất, bịt mắt bắt dê, đấu vật, đánh cờ người và các hoạt động văn hóa - thể thao quần chúng của nhân dân 3 miền.

Như thường lệ lễ hội bơi Đăm 2025 sẽ được tổ chức vào ngày 9, 10, 11 tháng 3 (Âm lịch) tức ngày 6, 7, 8 tháng 4 (Dương lịch).