Hiện nay có nhiều hình thức để lựa chọn nhà thầu thi công như: Đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế, chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh, mua sắm trực tiếp…
Điều 22, Luật Đấu thầu 2013 quy định chỉ định thầu là hình thức rút ngắn thủ tục nhằm góp phần nâng cao hiệu quả đối với một số dự án mang tính chất quan trọng và cấp bách. Chỉ định thầu phải được thực hiện theo Luật Đấu thầu 2013; Nghị định 63/2014 của Chính phủ; Thông tư 08/2022 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư...
Nhà thầu được lựa chọn phải là nhà thầu có hồ sơ hợp lệ; có năng lực, có kinh nghiệm, tiến độ, khối lượng, chất lượng và đề xuất kỹ thuật đáp ứng yêu cầu...
Theo Thông tư 08/2022 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư thì một trong những tiêu chí để đánh giá năng lực tài chính của đơn vị thầu là có giá trị thông thường khoảng 50% so với gói thầu đang xét, hoặc 40% nếu năng lực của nhà thầu trên địa bàn còn hạn chế.
Cuối năm 2022, UBND tỉnh An Giang phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu xây dựng các gói thầu liên quan đến các Dự án Xử lý sạt lở khẩn cấp bờ sông Hậu. Chủ đầu tư là Ban QLDA Đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp tỉnh.
Trong đó, hai gói thầu số 10 và số 11 đoạn qua xã Quốc Thái, huyện An Phú giá trị lần lượt là hơn 66 tỷ đồng và hơn 32 tỷ đồng. Gói thầu số 11 giai đoạn 1 đoạn qua thị trấn Vĩnh Thạnh Trung, huyện Châu Phú giá trị hơn 48 tỷ đồng. Đều sử dụng nguồn vốn bằng ngân sách Trung ương.
Do được Chủ tịch UBND tỉnh An Giang ban hành lệnh xây dựng khẩn cấp nhằm chống sạt lở bờ sông Hậu nên dự án được lựa chọn nhà thầu bằng cách chỉ định thầu. Đơn vị được chỉ định thực hiện dự án là Công ty TNHH MTV Nam Hào Kiệt (Công ty Nam Hào Kiệt).
Theo nghiên cứu, tìm hiểu, Công ty Nam Hào Kiệt có địa chỉ tại số 2/4, ấp Hà Bao 1, xã Đa Phước, huyện An Phú, tỉnh An Giang thành lập ngày 17/3/2020, tức chưa đầy 3 năm khi được chỉ định thầu. Người đại diện pháp luật là bà Nguyễn Thị Duyên.
Kể từ thời điểm thành lập cho đến nay, Công ty Nam Hào Kiệt chỉ tham gia và trúng 3 gói thầu với tổng giá trị hơn 150 tỉ đồng tại Ban QLDA Đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp tỉnh An Giang và đều là dự án chỉ định thầu. Báo cáo tài chính và kết quả hoạt động kinh doanh của công ty này trong 3 năm qua cũng cho thấy rất khiêm tốn, ở mức thấp.
PV đã đến thị trấn Vĩnh Thạnh Trung, huyện Châu Phú để mục sở thị về gói thầu số 11, giai đoạn 1 do Công ty Nam Hào Kiệt xây dựng từ ngày 19/11/2022 và hoàn thành ngày 25/6/2023. Gói thầu có chiều dài 310m, giá trị hơn 48 tỷ đồng.
Theo bản vẽ thiết kế thi công thì bờ sông Hậu sẽ được gia cố từ đáy sông lên đỉnh bờ sông là 53m, trong đó mái bằng là 3m, mái nghiêng là 50m với độ nghiêng là 2.50. Lớp dưới cùng là các bao tải cát, ở giữa là lớp vải địa kỹ thuật, trên cùng là các rọ đá với kích thước dài 10m (mỗi mét có 1 vách ngăn), rộng 3 mét, dày 30cm, cuộn dây cuối nắp rọ đá phải được cuốn 3 vòng ở góc để đảm bảo không bị bung tuột làm trôi đá…
Thế nhưng, dù mới được đầu tư xây dựng xong, đến nay dự án đã lộ rõ nhiều dấu hiệu xuống cấp. Khảo sát ngẫu nhiên, thì hàng chục vị trí, các rọ đá không đủ độ dày 30cm theo thiết kế.
Nhiều vị trí không có mái bằng 3m hoặc có nhưng không bằng. Nhiều rọ đá, vách ngăn không đúng kích thước theo yêu cầu. Cuộn dây cuối nắp rọ đá cũng không được cuốn 3 vòng. Hình ảnh từ trên cao cho thấy bờ sông trở nên rất nham nhở, không đồng đều và khó đo được độ nghiêng 2.50 như thiết kế.
Nghiêm trọng hơn, theo quan sát của PV nhiều nắp rọ đá không được buộc vào nhau. Hàng chục điểm đá đã bị trôi và sạt lở khiến đá trong rọ rất lỏng, khó có khả năng đạt theo yêu cầu.
Việc một dự án quan trọng để bảo vệ bờ sông, chống xói mòn, sạt lở khu dân cư nhưng vừa thi công đã “xập xệ” khiến người dân lo ngại về chất lượng công trình.
Và cũng khá bất ngờ, sau thời điểm PV ghi nhận thực trạng, thì ngày 25/6 vừa qua, Ban QLDA Đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp tỉnh An Giang chủ trì, phối hợp cùng đơn vị giám sát là Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Song Tiến, đơn vị tư vấn thiết kế là Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Hưng Lợi và Công ty Nam Hào Kiệt đã có Biên bản tổng kiểm tra kỹ thuật công trình với nội dung “Công trình thi công theo hồ sơ thiết kế được duyệt, tài liệu hợp đồng, quy phạm thi công hiện hành. Các bên thống nhất tổng kiểm tra kỹ thuật công trình”.
Theo Điều 14, Nghị định 06/2021 của Chính phủ, khi thi công dự án, chủ đầu tư là Ban QLDA Đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp tỉnh An Giang có trách nhiệm giám sát, khi phát hiện công trình xây dựng không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, không đảm bảo an toàn lao động thì phải tạm dừng hoặc đình chỉ thi công.
Nếu thiếu trách nhiệm hoặc thực hiện không đầy đủ các quy trình trong khâu giám sát, mà để xảy ra hậu quả, trách nhiệm chính thuộc về Chủ đầu tư.
