Câu chuyện của bà Chu Thị Ca ở phường Tây Tựu (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) là một ví dụ điển hình từ hệ lụy của việc giao đất trái thẩm quyền gây ra.
Bà Chu Thị Ca là em gái của Liệt sỹ Chu Viết Câu. Liệt sỹ Câu hy sinh trong sự nghiệp chống Mỹ cứu nước và được Đảng và Nhà nước cấp bằng Tổ quốc ghi công. Hiện bà Ca là người hàng năm nhận chế độ và thờ cúng liệt sỹ. Bà Ca có giấy chứng nhận khuyết tật diện nặng. Trước khi qua đời, mẹ đẻ của bà Ca cũng sinh sống trên thửa đất này.
Cuối 1992, UBND xã Tây Tựu (nay là phường Tây Tựu) giao quyền quản lý sử dụng đất cho nhiều hộ gia đình, trong đó gia đình bà Chu Thị Ca được nhận 107m2. Bà Ca đã nộp 6.548.100 đồng vào ngân sách của xã. Sau khi nộp tiền và nhận đất, gia đình bà Ca đã xây cho bà một căn nhà cấp 4 với diện tích 60m2, căn nhà cũng là nơi thờ cúng Liệt sỹ Chu Viết Câu. Mẹ con bà Ca sử dụng ổn định, ngay tình, không tranh chấp từ thời điểm được giao quyền quản lý và sử dụng đất cho đến nay.
Sau 30 năm sử dụng, căn nhà đã xuống cấp nghiêm trọng, bà Ca được con cháu hỗ trợ làm lại căn nhà mới. Bà Ca cho biết, đã làm đơn xin xây dựng nhà ở, xin chính quyền địa phương hỗ trợ thủ tục, nhưng chính quyền không có văn bản hồi hướng dẫn, mà chỉ “yêu cầu khắc phục".
Theo “Biên bản giao quyền quản lý và sử dụng đất” của Ban chỉ đạo quản lý và sử dụng đất đai xã Tây Tựu (nay là phường Tây Tựu, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho bà Chu Thị Ca, ký ngày 26 tháng 11 năm 1992 thì UBND phường Tây Tựu thời kỳ đó đã giao đất trái thẩm quyền. Thêm đó, căn cứ theo Nghị quyết Kỳ họp thứ 15 HĐND xã Tây Tựu khóa 15 thì UBND phường Tây Tựu thời kỳ đó không chỉ giao đất trái thẩm quyền cho một mình bà Ca, mà còn có nhiều hộ gia đình khác cũng được giao đất trái thẩm quyền, hiện cũng đang sử dụng ổn định, được xây nhà kiên cố cao tầng.
Theo khoản 2, Điều 23 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, quy định về việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đã được giao không đúng thẩm quyền: Trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền đã được sử dụng ổn định trước ngày 15 tháng 10 năm 1993, không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch thì người đang sử dụng đất được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với diện tích đất đã được giao theo quy định tại Khoản 1 Điều 20 của Nghị định này.
Hộ bà Ca đáp ứng đầy đủ các điều kiện trên. Căn cứ vào các quy định của pháp luật, những hộ gia đình như nhà bà Ca hoàn toàn đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Thời gian thực hiện thủ tục này theo khoản 2 Điều 61 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, được sửa đổi bởi khoản 40 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP là không quá 30 ngày.
Theo trình tự pháp luật, để được cấp “sổ đỏ" thì người dân cần phải có đơn đề nghị đến chính quyền địa phương. Tuy nhiên, với một số trường hợp đặc biệt như gia đình chính sách, người tàn tật, thì cán bộ chuyên trách và lãnh đạo địa phương cần phải quan tâm đặc biệt. Thay vì chờ đợi người dân đi “xin", thì cán bộ, lãnh đạo địa phương có thể đến tận nhà để hướng dẫn, hỗ trợ. Và đó là cách “đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn” thiết thực hơn trăm ngàn băng rôn, khẩu hiệu. Trên thực tế, bà Ca cũng đã có đơn gửi đến UBND phường Tây Tựu xin hướng dẫn, giúp đỡ.
Gia đình bà Ca sẽ phải chờ đợi đến bao giờ mới có "sổ đỏ" và được xây dựng?
Tết nguyên đán đang cận kề, thời tiết giá lạnh, việc một người phụ nữ tàn tật, neo đơn vẫn phải ở trong căn lán nhỏ, tồi tàn, giữa Thủ đô, quả thật khiến ai cũng phải xót xa. Và nơi thờ cúng liệt sỹ như thế này, khó ai tránh khỏi chạnh lòng.
Đến giờ, bà Ca chưa được cấp “sổ đỏ", dẫn đến việc xây dựng là sai phép, có lỗi của bà Ca. Thế nhưng, lỗi của bà Ca là một phần, thì lỗi của đội ngũ cán bộ, lãnh đạo của phường Tây Tựu mấy nhiệm kỳ qua, chiếm tới 9 phần.
Còn tiếp...
