Từ hơn chục năm trước, Xí nghiệp chè Lương Mỹ được nhà nước giao nhiều ha đất ở xã Trần Phú, huyện Chương Mỹ, TP Hà Nội để sản xuất chè nhưng xí nghiệp này không sản xuất chè mà sử dụng sai mục đích, xây dựng 19 công trình trái phép như nhà xưởng, kho bãi và nhiều trạm trộn bê tông.
Theo nghiên cứu, tìm hiểu của PV, những vi phạm trên đã được Sở TN&MT TP Hà Nội phát hiện và ban hành Kết luận thanh tra số 59/KL-STNMT, ngày 15/1/2013.
Sau đó, UBND huyện Chương Mỹ đã yêu cầu các đơn vị liên quan thực hiện kết luận, xử lý các công trình vi phạm trên, nhưng suốt hơn 11 năm qua, dù phòng TN&MT huyện đã có nhiều báo cáo, UBND huyện Chương Mỹ cũng có nhiều văn bản chỉ đạo nhưng những vi phạm trên dường như bị bỏ quên.
Từ năm 2013 đến 2024, cả UBND huyện Chương Mỹ và UBND xã Trần Phú với nhiều đời Chủ tịch vẫn không có biện pháp xử lý, ngăn chặn hiệu quả, những vi phạm vẫn ngang nhiên hoạt động gây ra nhiều hệ lụy và thất thu cho ngân sách nhà nước.
Thế nhưng khi trao đổi với PV hồi tháng 4 vừa qua, ông Nguyễn Văn Long, Chủ tịch UBND xã Trần Phú vẫn khẳng định, hàng năm UBND xã vẫn thường xuyên kiểm tra, khảo sát và quán triệt để quản lý. Khi PV mong muốn được tiếp cận tài liệu liên quan mỗi lần kiểm tra, khảo sát thì ông Long cho biết xã chỉ kiểm tra và nhắc nhở “miệng” chứ không có biên bản. Thậm chí, vị này còn chưa nắm được diện tích và số lượng công trình vi phạm là bao nhiêu.
Mới đây, khi báo chí vào cuộc thông tin, phân tích, UBND TP Hà Nội đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt. Cụ thể, ngày 4/5 Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội, Nguyễn Trọng Đông có ý kiến chỉ đạo giao UBND huyện Chương Mỹ khẩn trương thực hiện:
Tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm đối với Chủ tịch UBND xã Trần Phú và các cá nhân có liên quan khi không thực hiện nghiêm túc nội dung Kết luận thanh tra số 59/KL-STNMT-TTr ngày 15/01/2013 của Sở TN&MT và chỉ đạo của UBND Thành phố Hà Nội tại Văn bản số 5550/UBND-TNMT ngày 15/8/2013 dẫn đến các vi phạm chưa được xử lý.
Tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với Phòng TN&MT và các phòng, ban có liên quan thời điểm từ 2013 đến 2024 đã không quyết liệt trong kiểm tra, hướng dẫn và đôn đốc UBND xã Trần Phú trong việc tổ chức xử lý, khắc phục các vi phạm trong quản lý, sử dụng đất trong vụ việc này.
Trước câu hỏi của PV về việc Phòng TN&MT và UBND huyện phát hiện vi phạm trên từ khi nào, vì sao để vi phạm kéo dài nhưng chưa có biện pháp xử lý triệt để thì ông Trịnh Bá Thường, Trưởng phòng TN&MT huyện Chương Mỹ cho biết: “Phòng TN&MT đã báo cáo, rà soát kỹ 19 trường hợp vi phạm trên từ năm 2017 bằng báo cáo số 07, tuy nhiên huyện đề nghị cơ quan chủ quản của nông trường chè thanh tra làm rõ trách nhiệm nên mới chậm trễ kéo dài đến nay”.
“Do sự chậm trễ nên Trưởng phòng TN&MT từ 2017 đến tôi 2022 cũng bị xem xét xử lý kỷ luật, chúng tôi nhận khuyết điểm, Thành phố cũng chỉ đạo xem xét kiểm điểm của các đồng chí, 2 đồng chí nguyên Chủ tịch UBND xã bị khiển trách” - Ông Thường cho biết thêm.
Trước sự chỉ đạo quyết liệt của UBND thành phố Hà Nội, giữa tháng 5 vừa qua, UBND huyện Chương Mỹ và UBND xã Trần Phú đã tổ chức hội nghị để kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân, tập thể có liên quan.
Cụ thể: Đối với Phòng TN&MT huyện, kiểm điểm ông Tống Văn Thái (vị trí trưởng phòng nhiệm kỳ 2016 – 2019, hiện là Trưởng phòng Kinh tế huyện) bằng hình thức rút kinh nghiệm; kiểm điểm ông Lã Văn Tùng (vị trí trưởng phòng nhiệm kỳ 2020 – 2022, hiện đang là Bí thư Đảng ủy xã Lam Điền) bằng hình thức rút kinh nghiệm; kiểm điểm ông Trịnh Bá Thường (vị trí trưởng phòng nhiệm kỳ 2022 đến nay) bằng hình thức rút kinh nghiệm.
Đối với UBND xã Trần Phú, kiểm điểm ông Lê Anh Kiều (vị trí Chủ tịch UBND xã nhiệm kỳ 2011-2016) bằng hình thức khiển trách; kiểm điểm ông Đặng Đình Bình (vị trí Chủ tịch UBND xã nhiệm kỳ 2016-2021) bằng hình thức khiển trách; kiểm điểm ông Nguyễn Văn Long (vị trí Chủ tịch UBND xã nhiệm kỳ 2021-2026) bằng hình thức rút kinh nghiệm.
Mới đây nhất, ngày 17/6 Phó Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ Trịnh Duy Oai đã có thông báo kết luận, về việc yêu cầu Chủ tịch UBND xã Trần Phú Nguyễn Văn Long phải thiết lập hồ sơ vi phạm, đảm bảo tổ chức cưỡng chế khắc phục hậu quả những công trình vi phạm theo đúng quy định trong Quý IV/2024.
Việc Sở TN&MT và UBND TP Hà Nội có nhiều chỉ đạo, yêu cầu huyện Chương Mỹ xem xét kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của những cá nhân và tổ chức có liên quan là động thái tích cực, thể hiện sự quyết tâm trong xử lý vi phạm.
Tuy nhiên, để việc xử lý vi phạm được nhanh chóng, đúng quy định pháp luật thì sau khi chỉ đạo và thanh tra, Sở TN&MT và UBND TP Hà Nội cần có biện pháp giám sát, đôn đốc để UBND huyện Chương Mỹ thực hiện nghiêm. Đây cũng là cách tốt nhất để phòng tránh việc xử lý vi phạm chỉ mang tính hình thức, “khua môi múa mép” mà xa rời thực tế.
Đặc biệt là không để những vi phạm ở Xí nghiệp chè Lương Mỹ nói riêng và ở huyện Chương Mỹ nói chung bị lãng quên một lần nữa giống như cách mà UBND huyện Chương Mỹ và UBND xã Trần Phú đã “quên” vi phạm trên từ hơn 11 năm trước.