Được biết, Công ty TNHH 282 được cấp phép khai thác cát sỏi trên lòng sông Lô, thuộc tổ 5, thôn Cầu Mè, xã Phương Thiện, thành phố Hà Giang theo giấy phép số 2709/GP-UBND ngày 23/12/2014 với Diện tích là 3,68ha, thời gian là 30 năm.
Tức chỉ một đoạn ngắn dưới lòng sông thuộc tổ 5, thôn Cầu Mè, xã Phương Thiện, bởi bên kia sông là Xã Phú Linh, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
Theo nghiên cứu của PV, quá trình khai thác cát, có nhiều tàu cát, tàu hút cỡ nhỏ xục thẳng xuống lòng sông để tận thu cát mà không có biện pháp thu gom rác hay bảo vệ môi trường khiến cả đoạn sông trở nên đục, đỏ ngầu. Đây là các dạng tàu thuyền nhỏ giống tàu tự chế nên rất khó trong việc đăng ký, đăng kiểm và lưu hành.
Trên bờ, nhiều bãi cát trải dài cả trăm mét, được tập kết cát một cách rất nham nhở, nhiều lượt xe tải cũng lần lượt vào chất đầy cát rồi nhanh chóng rời đi mà không thấy việc cân tải để giám sát khối lượng.
Được biết, ngày 14/06/2017, UBND tỉnh Hà Giang có văn bản 2170 về việc yêu cầu Công ty TNHH 282 nạo vét khơi thông dòng chảy và hoàn thiện các thủ tục sau cấp phép đối với mỏ cát này.
Trước đó, sau khi kiểm tra, đánh giá và xác định nguyên nhân gây sạt lở đất tại Trại tạm giam mới của công an tỉnh là liên quan đến hoạt động khai thác cát của Công ty TNHH 282, UBND tỉnh đã yêu cầu: Công ty TNHH 282 khẩn trương nạo vét, khơi thông để mở rộng dòng chảy qua diện tích mỏ. Đồng thời, khẩn trương thực hiện các thủ tục sau cấp phép của dự án như thu hồi đất, giao đất…, đảm bảo việc hoạt động khai thác theo đúng quy định pháp luật.
Tại tỉnh Hà Giang, theo Quyết định 2162 ngày 19/10/2021 của UBND tỉnh Hà Giang về phương án bảo vệ cát, sỏi lòng sông chưa khai thác trên địa bàn tỉnh có quy định Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã chịu trách nhiệm trước Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện, thành phố chịu trách nhiệm toàn diện trước Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh khi để xảy ra tình trạng thăm dò, khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn mà không phát hiện, không xử lý hoặc chậm trễ xử lý để diễn ra kéo dài.
Việc quy và giao trách nhiệm cho lãnh đạo UBND cấp xã và UBND cấp huyện ở Hà Giang trong quản lý tài nguyên khoáng sản là rất rõ, tuy nhiên việc xử lý người đứng đầu của các cấp như thế nào thì dư luận vẫn đang chờ đợi.
